
Nemis Tili Grammatikasi: Modal Fe’llar Bilan Reflexive Fe’llar
Nemis tili grammatikasi: Modal fe’llar bilan reflexive fe’llar birgalikda ishlatilganda, ular o‘ziga xos tartibga ega bo‘ladi. Modal fe’l gapda ikkinchi o‘rinda joylashadi, reflexive olmosh esa asosiy fe’l bilan birga infinitiv shaklda gap oxiriga yaqin joylashadi. Ushbu struktura og‘zaki va yozma nutqda keng ishlatiladi.
1. Tuzilishi va Tartibi
Shaxs + modal fe’l (tuslangan) + reflexive olmosh + asosiy fe’l (infinitiv shaklda)
Modal fe’l har doim hozirgi zamonda (yoki mos ravishda boshqa zamonlarda) tuslanadi. Reflexive olmosh esa shaxsga qarab moslashadi.
Misollar:
- Ich will mich waschen. (Men o‘zimni yuvmoqchiman.)
- Du musst dich beeilen. (Sen shoshilishing kerak.)
- Wir können uns vorstellen. (Biz o‘zimizni tanishtira olamiz.)
- Sie darf sich setzen. (U o‘tirishi mumkin.)
2. Reflexive Olmoshlar (eslatma sifatida)
| Shaxs | Reflexive olmosh |
|---|---|
| ich | mich |
| du | dich |
| er/sie/es | sich |
| wir | uns |
| ihr | euch |
| sie/Sie | sich |
3. Ko‘p Uchraydigan Modal + Reflexive Birikmalar
| Modal fe’l | Reflexive fe’l | Misol |
|---|---|---|
| wollen | sich waschen | Ich will mich waschen. |
| müssen | sich beeilen | Du musst dich beeilen. |
| können | sich konzentrieren | Wir können uns auf die Aufgabe konzentrieren. |
| sollen | sich entschuldigen | Er soll sich für sein Verhalten entschuldigen. |
| dürfen | sich setzen | Ihr dürft euch jetzt setzen. |
| mögen | sich vorstellen | Ich mag mir das nicht vorstellen. |
| möchten | sich ausruhen | Sie möchte sich ein wenig ausruhen. |
4. Reflexive + Modal fe’l Bilan Zamonlar
Perfekt:
Ich habe mich waschen wollen. (Men yuvinmoqchi bo‘lgan edim.)
Präteritum:
Ich wollte mich waschen. (Men yuvinmoqchi edim.)
Futur I:
Ich werde mich waschen wollen. (Men yuvinmoqchi bo‘laman.)
5. Reflexive + Modal Bilan So‘roq va Inkorn Gaplar
So‘roq gaplar:
- Willst du dich umziehen? (Sen kiyinmoqchimisiz?)
- Kann sie sich erinnern? (U eslay oladimi?)
- Möchtest du dich setzen? (Sen o‘tirishni xohlaysanmi?)
Inkorn gaplar:
- Ich will mich nicht beeilen. (Men shoshilmoqchi emasman.)
- Wir können uns nicht konzentrieren. (Biz e’tibor jamlay olmayapmiz.)
- Sie möchte sich nicht beschweren. (U shikoyat qilmoqchi emas.)
6. Reflexive + Modal: Xatolardan Qochish
- Reflexive olmoshlar har doim modal fe’l va asosiy fe’l orasida joylashadi:
- ❌ Ich mich will waschen.
- ✅ Ich will mich waschen.
- Reflexive olmoshlar shaxsga qarab o‘zgaradi:
- ❌ Du musst sich beeilen.
- ✅ Du musst dich beeilen.
- Ko‘makchi fe’l bilan zamon moslashishiga e’tibor bering (Perfekt va Futur).
7. Amaliy Mashqlar
- Quyidagi modal fe’llar bilan har biriga 3 ta reflexive gap tuzing:
- wollen, müssen, können, dürfen, sollen
- Har bir reflexive olmosh uchun individual gaplar tuzing:
- ich, du, er/sie/es, wir, ihr, sie/Sie
- So‘roq va inkor gaplar yozing:
- Möchtest du dich umziehen?
- Ich kann mich heute nicht konzentrieren.
- Präteritum va Perfekt shakllarda 5 ta gap tuzing:
- Ich wollte mich duschen.
- Er hat sich setzen wollen.
8. O‘rganish Bo‘yicha Tavsiyalar
- Har kuni bitta modal fe’l bilan 5 ta reflexive gap yozing.
- Gaplarni yozishdan oldin, olmoshlar tartibini tushunib oling.
- Video darslar orqali talaffuz va ohangni takrorlang.
- Harakatlarni og‘zaki nutq bilan uyg‘un holda bajaring: («Ich will mich hinlegen» – va yotish).
9. Alman Bildung Siz Bilan
- 🌐 Sayt: almanbildung.com
- 📚 Kurslar: Nemis tili kurslari
- ✍️ Ro‘yxatdan o‘tish: Kurslarga yozilish
- 📞 Telegram: 📞 +998(90)190-55-59
- 💬 Telegram guruhi: Nemis tili guruhi
- 🛂 Viza va ta’lim masalalari: Alman Visum
10. Xulosa
Nemis tili grammatikasi: Modal fe’llar bilan reflexive fe’llarni birgalikda ishlatish murakkabdek tuyulishi mumkin, ammo ular aniq tuzilma va qat’iy tartibga asoslanadi. Shaxsga qarab reflexive olmoshlarni moslab ishlatish, zamonni to‘g‘ri qo‘llash va tartibni tushunish orqali siz grammatik jihatdan to‘g‘ri va ravon gapira olasiz. Mashq qiling – natijasi albatta bo‘ladi!



