
Nemis Tili Grammatikasi: Präteritum Zamon
Nemis tili grammatikasi: Präteritum zamon – bu yozma nutqda ishlatiladigan asosiy o‘tmish zamonidir. U rasmiy matnlarda, hikoya va xabarlarda, shuningdek, adabiy asarlarda keng qo‘llaniladi. Präteritum zamoni, odatda, Perfekt zamoni bilan ma’no jihatdan bir xil bo‘lsa-da, ko‘proq rasmiy va tarixiy kontekstda qo‘llaniladi. Ushbu maqolada Nemis tili grammatikasi: Präteritum Zamon haqida chuqur va batafsil tushuntirish beramiz.
1. Präteritum Zamoni Nima?
Präteritum (yoki oddiy o‘tmish zamoni) – bu o‘tmishda sodir bo‘lgan ish-harakat yoki holatni bildiradi va «haben» yoki «sein» kabi ko‘makchi fe’llarsiz, to‘g‘ridan-to‘g‘ri fe’lning o‘z shakli orqali yasaladi.
Misollar:
- Ich machte meine Hausaufgaben. (Men uy vazifamni bajardim.)
- Er ging nach Hause. (U uyga bordi.)
2. Präteritum Zamoni Qanday Yasaladi?
Doimiy fe’llar (regelmäßige Verben):
Ko‘pincha fe’l ildiziga -te qo‘shimchasi qo‘shiladi, keyin esa shaxsga qarab oxiri:
| Shaxs | spielen (o‘ynamoq) |
|---|---|
| ich | spielte |
| du | spieltest |
| er/sie/es | spielte |
| wir | spielten |
| ihr | spieltet |
| sie/Sie | spielten |
Noto‘g‘ri fe’llar (unregelmäßige Verben):
Fe’lning ildizi o‘zgaradi. Ularni yodlab olish zarur:
| Infinitiv | Präteritum | Tarjimasi |
|---|---|---|
| gehen | ging | bordi |
| kommen | kam | keldi |
| sehen | sah | ko‘rdi |
| schreiben | schrieb | yozdi |
| nehmen | nahm | oldi |
Ko‘makchi fe’llar:
- haben → hatte
- sein → war
- werden → wurde
3. Präteritumdagi Mashhur Fe’llar
| Infinitiv | Präteritum | Tarjimasi |
|---|---|---|
| sein | war | bo‘ldi |
| haben | hatte | ega edi |
| gehen | ging | bordi |
| kommen | kam | keldi |
| sehen | sah | ko‘rdi |
| machen | machte | qildi |
| sagen | sagte | dedi |
| bleiben | blieb | qoldi |
4. Präteritum va Perfekt Farqi
| Asos | Präteritum | Perfekt |
|---|---|---|
| Qo‘llanishi | Yozma til, hikoya, maqola | Og‘zaki nutq, norasmiy suhbat |
| Tuzilishi | Fe’lning o‘tmish shakli | Haben/Sein + Partizip II |
| Misol | Ich ging. | Ich bin gegangen. |
| Afzalligi | Qisqa, soddaligi bilan | Ko‘makchi bilan tushunarliroq |
5. Präteritum bilan Gaplar Tuzish
Doimiy fe’l bilan:
- Ich arbeitete gestern bis spät. (Men kecha kechgacha ishladim.)
- Du spieltest sehr gut. (Sen juda yaxshi o‘ynading.)
Noto‘g‘ri fe’l bilan:
- Sie kam zu spät. (U kech keldi.)
- Er schrieb einen Brief. (U xat yozdi.)
Ko‘makchi fe’llar bilan:
- Ich war müde. (Men charchagan edim.)
- Wir hatten keine Zeit. (Bizda vaqt yo‘q edi.)
6. So‘roq va Inkorn Gaplar
So‘roq gaplar:
- Warst du gestern zu Hause? (Kecha uyda edingmi?)
- Hattest du Hunger? (Och edingmi?)
Inkorn gaplar:
- Ich hatte keine Lust. (Menda ishtiyoq yo‘q edi.)
- Er war nicht da. (U yo‘q edi.)
7. Amaliy Mashqlar
- 5 ta doimiy fe’l bilan gap tuzing:
- Ich lernte viel für die Prüfung.
- Wir arbeiteten zusammen.
- 5 ta noto‘g‘ri fe’l bilan gap tuzing:
- Er aß alles auf.
- Ich nahm mein Handy.
- 3 ta inkor va 3 ta so‘roq gap yozing:
- Ich hatte keine Zeit. (inkor)
- Warst du krank? (so‘roq)
8. Präteritumni O‘rganishda Foydali Maslahatlar
- Noto‘g‘ri fe’llar ro‘yxatini muntazam takrorlang.
- Adabiy matn va yangilik maqolalarini o‘qing.
- Har kuni o‘tmishdagi voqea haqida bir paragraf yozing.
- Perfekt shakllar bilan solishtirib yodlashni mashq qiling.
9. Bizning O‘quv Markazimizda Präteritum Zamoni
Agar siz Präteritum zamonni mukammal o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, Alman Bildung sizga yordam beradi:
- 🌐 Sayt: almanbildung.com
- 📚 Kurslar: Nemis tili kurslari
- 🎓 Ro‘yxatdan o‘tish: Kurslarga yozilish
- 📞 Telegram: 📞 +998(90)190-55-59
- 💬 Telegram guruhi: Nemis tili guruhi
- 🛂 Viza va ta’lim bo‘yicha maslahatlar: Alman Visum
10. Xulosa
Nemis tili grammatikasi: Präteritum Zamon yozma tilda eng ko‘p ishlatiladigan o‘tmish zamonidir. Siz adabiyot, yangiliklar, tarixiy hujjatlar va rasmiy yozishmalarda bu shaklni uchratasiz. Ushbu zamonni puxta egallash nemis tilini chuqur tushunishingiz va ravon gapirishingiz uchun zarur.



